Günümüzde birçok çift internetteki evlilik sitesi ya da arkadaşlık sitesi ortamlarında tanışıp ilişkileri yüz yüze devam ettiriyorlar. Başka bir yazımda da belirttiğim gibi evlenen çiftler içinde internetteki evlilik sitesi ya da arkadaşlık sitesi ortamlarında tanışanların oranı giderek artıyor. Ancak bu ilişkilerin gidişatı üzerinde çok az çalışma var. Bu çalışmalardan birisi olan Baker'ın Cyber Psychology and Behavior dergisinde 2002 yılında yayınlanan makalesinden hareketle bu konuyu tartışmak istiyorum. Baker, araştırmasında internet ortamında tanışan 68 çifti inceleyerek hangi çiftlerin daha başarılı olduklarını analiz etmeye çalışıyor. Burada başarıdan kastedilen ilişkinin devam edip etmemesi. İnternetten tanışıp ilişkilerini sürdüren çiftlerle, ilişkisi biten çiftleri karşılaştırarak hangi faktörlerin ilişki üzerinde olumlu etkileri olduğunu incelenmiş.
Dört faktörün internetten günlük yaşama taşınan ilişkilerin başarısında rol oynadığı gösterilmiş: 1) İlk kez hangi internet ortamında karşılaştıkları; 2) çiftin mesafe ya da önceki ilişkiler gibi engelleri aşabilmeleri; 3) yüz yüze görüşmeden önce online ne kadar uzun süre görüştükleri, ne kadar yakınlaştıkları; 4) İletişimde sorunları çözebilme becerileri.
İnternette ortak ilgi alanlarıyla ilgili bir yerde karşılaşan çiftler daha başarılı ilişkiler kurmuşlar. Yüz yüze görüşmeden önce uzun süre internette fazla (siberseks ya da benzeri şekilde) yakınlaşmadan iletişim kuranlar da daha başarılılar. Baker'ın araştırmasında, engelleri aşmak için çaba harcayanlar ve çatışma çözme becerileri daha gelişmiş olanlar online başlattıkları ilişkileri offline sürdürme ihtimalleri daha yüksek bulunmuş.
Özellikle coğrafi olarak uzak yerlerde oturanların ilişkilerinin uzun süreli olabilmesi için önemli fedakarlık yapmaları gerekiyor. Gerçek yaşamda birlikte olabilmek için gereken düzenlemeleri yapamayanların ilişkileri bitiyor.
Bu çalışmada ele alınan çiftlerin bazıları özellikle siberseks gibi internet üzerinde cinsel yakınlık deneyimlerinin, birbirini iyi tanımadan ve arkadaşlık gelişmeden bağlanmaya neden olduğunu bildiriyorlar. Aslında bu durum birçok gerçek yaşam ilişkisi için ilişkilerin bitmesinde önemli bir rol oynuyor. Eşler birbirinden cinsel olarak hoşlanıyorlar ama cinsellik dışında evlilik için çok önemli olan, ileride ne yapmak istediği, nerede yaşamak istediği, çocuk yapmak isteyip istemediği, kariyer beklentileri gibi hayata dair beklentiler konuşulduğunda aslında bu ilişkinin cinsellikten başka bir şey ifade etmediği anlaşılıyor ve ilişki bitiyor. Bu nedenle internetten tanışıp arkadaşlık çerçevesindeki konuları konuşan ve işin içine görüntülü konuşmayı bile sokmayarak düşüncelerini metin tabanlı sohbet ortamlarında paylaşarak birbirini tanıyan çiftler yüz yüze karşılaştıklarında eğer birbirlerini fiziksel olarak da beğenirlerse ilişkileri uzun süreli oluyor.
Baker'ın araştırmasında başarılı çiftler, internetteki arkadaşlık sitelerinde sevgili aramak yerine ortak ilgileri olan arkadaş aramayı tavsiye ediyorlar. Bu da, yüz yüze karşılaşmadan önce bu çiftlerin birbirlerini tanımak için en az bir kaç ay internetten görüşmeleri anlamına geliyor. Özellikle ilişkiden ne beklenildiğinin paylaşılması son derece önemli. Uzun süreli adanmış bir ilişkiye hazır olunup olunmadığının netleştirilmesi gerekir. Elbette her iki taraf da başlangıçta uzun süreli bir ilişki ya da evlilik için hazır olmadığını söylese de bazen yüz yüze karşılaştıktan sonra fikir değiştirebilirler. Bu sorun değil. Ama arkadaşlık sitesinde biri evlilik istediğini diğeri de evlilik istemediğini söylemezse, yanlış anlaşılma sonradan hayal kırıklığına neden olabilir. İletişimin, tıpkı yüz yüze başlayan ilişkilerde olduğu gibi internetteki evlilik sitesi, arkadaşlık sitesi ortamlarında da ilişkinin geleceğini belirleyen önemli bir unsur olarak karşımıza çıkıyor. Düşüncelerin, duyguların, ideallerin paylaşılması yakınlığı arttırıyor. Fiziksel özelliklere ve hazlara odaklanmaktansa zihinsel olana odaklanmak ilişkinin ne kadar uzun süreceğini belirliyor. Üstelik internetin özellikle de metin yoluyla iletişimin asenknonize doğası iletişimde yapılan hataların çözülmesi için fırsat tanıyarak, hoş bir sohbetin kavgaya dönüşmesini engelliyor. Arkadaşınızın söylediği sizi kızdırmış olsa da lafını kesmek gibi bir şansınız yok. Aslında ne demek istediğini açıklamak için size uzun uzun yazabilir. Bu açıdan internetteki iletişimin yüz yüze iletişimden daha avantajlı olduğunu bile söyleyebiliriz.
İnternette giderek çoğalan evlilik sitesi, arkadaşlık sitesi ortamlarında evlilik ya da uzun süreli bir arkadaşlık için bulunuyorsanız, bu araştırmadan çıkarılacak sonuçları aklınızda tutmalısınız:
1) Eğer amacınız evlenmek ise sonradan hayal kırıklığına uğramamak için “Evlenmek istiyorum, bu sitede bulunma amacım bu” demelisiniz, aday kaçacak mı, kaçsın daha iyi!
2) Önce fiziksel çekiciliğe odaklanmayın, fotoğrafınızı ya da görüntünüzü paylaşırsanız, sizi çok çekici bulduğu için mi yoksa iyi arkadaş olduğunuz için mi sizinle görüşmeye devam ediyor anlayamazsınız.
3) Ortak ilgi alanlarına odaklanın.
4) Coğrafi mesafe önemlidir. Uzaktan ilişkileri sürdürmek çok fazla çaba ve düzenleme gerektirir.
5) İletişim becerilerinizi geliştirin. Duygularınızı düşüncelerinizi paylaşın. İnternette bile ortak bir dil geliştirenler daha iyi iletişim kurup yakınlaşmayı başarabilirler.
Kaynak: Andrea Baker, What Makes an Online Relationship Successful? Clues from Couples who Met in Cyberspace. Cyberpsychology and Behavior: 2002; Volume 5, Number 4: 363-375.
RSS Facebook Twitter ilicMedia